Oefening 1: Oordelen uitstellen

Misschien zie je jezelf als iemand die niet snel een oordeel klaar heeft. Maar voor veel mensen geldt dat ze vaker een oordeel hebben dan ze zelf denken.

Ga voor jezelf na of je over volgende personen en zaken een oordeel hebt:

• Het nut van deze oefening
• Je fitheid
• Je oordelingsvermogen 😉
• De kleding van je collega
• De sfeer in de klas
• Het uitzicht uit het raam
• De efficiëntie van de laatste vergadering
• Je uiterlijk
• Je ouders
• Voetbal
• Pedofilie
• …

Het belangrijkste van deze oefening is dat je beseft dat je in veel gevallen snel een oordeel gevormd hebt. Dat is natuurlijk niet fout, maar het is goed dat je je van je (afkeurende) oordelen bewust bent. Ook is het belangrijk geen verstrekkende conclusies aan je eerste oordeel te verbinden. Er is namelijk een kans dat je eerste oordeel niet klopt.

Bron: boek ‘een onderzoekende houding’, Maaike van der Herik en Arnout Schuitema.

 

Oefening 2: Onjuiste conclusies herkennen

Hieronder zie je een aantal conclusies. Denk na en ga met elkaar in gesprek over de inhoud van deze conclusies. Wat maakt deze conclusies ongeschikt?

• De leerlingen van klas 4A zijn beter dan de leerlingen uit klas 4B
• De nieuwe inrichting op school past mijns inziens niet bij de onderwijsvisie
• Aan leraren die nieuw worden aangenomen op school moeten andere eisen worden gesteld
• Leraren vinden het niet verstandig dat leerlingen geen invloed hebben op de leerinhouden van het vak maatschappijleer
• Het veranderen van de lestijden leidt misschien tot meer aanmeldingen van nieuwe leerlingen op school

Bron: naar boek ‘een onderzoekende houding’, Maaike van der Herik en Arnout Schuitema.

 

Oefening 3: Een redeneerschema opstellen

Een redeneerschema is een schematische weergave van de structuur van een redenering.

• Een redeneerschema kan op papier of met speciale software gemaakt worden.
• Wie oefent met redeneerschema’s , oefent ook de vaardigheid ‘kritisch denken’.
• Het maken van redeneerschema’s heeft tal van andere voordelen:
  • het helpt om redeneringen aan anderen duidelijk te maken, om aannames te identificeren.
  • het helpt om redeneringen te evalueren.
  • het draagt bij tot een betere besluitvorming.
  • ...

 

De volgende websites geven hierover verdiepende info, tutorials, voorbeelden en oefeningen:

www.reasoninglab.com - www.rationaleonline.com - www.kritischdenken.nl